BBT mời quý bạn đọc bài "Chuyện Bên Lề" rất hóm hỉnh nhưng chính xác khi tác giả viết "bàn luận về chính trị là chuyện không nên. Lẽ dễ hiểu là mỗi người một ý, kẻ binh người chố́ng; ai cũng cho mình là ̣đúng".

BBT cám ơn Bs. Đồng Sĩ Nam. Mong Bs, Nam giữ lời hứa "3-4 tháng sẽ viết cho 99 Độ 1 bài". Mong ai cũng giữ lời hứa như vậy thì quá may mắn cho 99 Độ.

Chuyện Bên Lề

Thân Kính chào quý độc gỉa của ykhoahue@googlegroups,

Đọc lời bàn luận qua lại của quý vị trên diễn đàn, kẻ hèn này cũng xin góp tiếng cho vui. Thật ra, bàn luận về chính trị là chuyện không nên. Lẽ dễ hiểu là mỗi người một ý, kẻ binh người chố́ng; ai cũng cho mình là ̣đúng. Vì thế chỉ nên bàn chuyện bên lề, chuyện lịch sữ có liên quan đến một biến cố, đề tài nóng hỗi đang xảy ra. Đó là vấn đề Ukraine, chuyến viếng thăm Mỹ và Toà Bạch Ố́c của Tổng Thống Ukraine, Volodymyr Zelenskyy (VZ).

Khi Ngài Biden còn là POTUS, đảng Dân Chủ là đa số trong thượng viện Mỹ, lần nào đến Mỹ VZ cũng được tiếp đón nồng hậu, xin chi được đó; VZ lại còn được báo Time bầu làm Man of the year 2022 trong khi chiến tranh vẫn cứ tiêp diễn gay cấn trên lãnh thổ Ukraine.

Thời thế đổi thay. Bắt đầu tháng Giêng 2025, TonTon Donald Trump là chủ nhân Toà Bạch Ốc. Ngài chủ trương đường lối khác hẵn với người tiền nhiệm, Biden; đã thay đổi cách thức đối xử với đồng minh Ukraine, cũng như có khuynh hướng xích gần hơn,thân thiện hơn với Nga Sô.

Bằng cớ là Mỹ , qua Tổng Trưởng ngoại giao Rubio, đã họp với ngoại trưởng Nga Lavrov tại Riyadh, Saudi Arabia ngày 18 tháng 2, 2025, để bàn luận về việc vãn hồi hoà bình ở Ukraine. Đại diện của Kyiv đã không được mời. Ukraine đã tuyên bố sẽ không chấp nhận bất kỳ thỏa thuận nào được áp đặt mà không có sự đồng ý của họ (2).

Rubio đồng quan điểm với Tổng Thống Trump là chiến tranh giữa Nga và Ukraine nên chấm dứt qua đối thoại thân thiện hơn là tiếp tục viện trợ vũ khí quy mô mà Ukraine nhận được từ phương Tây. Cuối cùng, viện trợ tài chính cần phải chấm dứt (1).

Thế rồi, ma đưa lối, quỹ dẫn đường thế nào mà vào ngày 28 tháng 2, 2025, VZ đã bị sa vào cuộc hỗn chiến chẳng lịch sự và ngoại giao tý nào với TonTon Trump và ngài Phó Vance. Những tưởng là đã sẽ được tiếp đón tưng bừng, ngờ đâu, VZ không cầm được tính nóng nảy, to tiếng với ngài Trump, làm cho buổi lễ ký văn kiện về đá qúy, đất hiếm đã bị hũy bỏ. VZ không biết khi nào sẽ trở lại tiếp tục sứ mạng đang dỡ dang.

Theo nguồn tin hành lang thì VZ có thể đã biết trước là Nga Mỹ đã đi đêm để đi đến việc chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine, và những điều lợi mà hai ông khổng lồ sẽ được hưởng sau chiến tranh. Lẽ dĩ nhiên là Ukraine sẽ không có lợi thế trong những thương thuyết này.

Việc gì đến phải đến: Theo USA Today, vào ngày 4 tháng 3,2025, Tổng Thống Trump đã ra lịnh ngưng chuyển giao tất cả mọi vũ khí cho Ukraine

VZ là dân hậu bối nên có thể không biết, hoặc là có biết, cũng có khái niệm về chuyện năm xưa.

52 năm trước, lúc Mỹ, Nga, Tàu bắt tay chia lại bàn cờ thế giới nên đã bán đứng đồng minh. Mỹ dưới thời Nixon, với cố vấn xảo quyệt Kissinger đã thông đồng với Bắc Việt, ép TonTon Thiệu phải ký Hiệp Định Paris 1973. Ông Thiệu, lẽ dĩ nhiên không đồng ý với bản văn quái đản, đã cương quyết không chịu ký. Nixon , qua Kissinger đã hăm dọa cúp viện trợ nếu Việt Nam Cộng Hòa (VNCH) từ chối không đặt bút vào hiệp định. Tệ hơn nữa là cái đầu của Ông Thiệu cũng không dính vào cổ nếu cứ ngoan cố (3). Nixon còn bảo là việc ký hiệp định vẫn xảy ra dù có sự tham gia VNCH hay không.

Việc so sánh Zelenskyy với David như một người nào đó đề ra thì cũng chỉ để tâng bốc VZ như là underdog, lại dám chống lại anh khổng lồ Goliath.

Thật ra câu chuyện này trong Cựu Ước được dùng để nói lên sự can đảm, lòng gan dạ và đức tin của một người dân Do Thái.

Nếu áp dụng cho biến cố Ukraine thì không đúng. David là môt cá nhân đối chọi với Goliath cũng là cá nhân. Làm sao VZ chống chọi với Nga Mỹ mà không bị tổn hại.

Nếu so sánh, thì nên xem VZ như là Don Quixote, một nhân vật đầy lòng nhiệt thành, rất lý tưởng, nhưng không phân biệt được đâu là mộng tưởng, đâu là thực tế.

Người đáng bị trách cứ trong lịch sử Ukraine là Kravchuk, vị tổng thống đầu tiên của nước này. Sau khi Liên Bang Sô Việt bị sụp đỗ, Ukraine trở thành quốc gia độc lập vào năm 1991. Lúc bắy giờ, Ukraine là một quốc gia có vũ khí hạt nhân vào hàng thứ ba trên thế giới. Vì lý do muốn bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ vừa mới lập quốc, cũng như muốn nhận viện trợ của cường quốc, Kravchuk đã ký Giác Thư Budapest (Budapest Memorandum) năm 1994, theo đó, Ukraine phá hũy tất cả vũ khĩ nguyên tử. Ngoài ra, Giác Thư cũng cam kết sẽ bảo vệ Ukraine chống lại bất cứ xâm lăng nào (4). Thế nhưng vào năm 2014, Nga đã vi phạm Giác Thư, xâm lăng Crimea và sáp nhập phấn đất này vào nước Nga. Kế tiếp, Tổng Thống Nga Vladimir Putin đã tấn công Ukraine năm 2022, một trận vẫn còn kéo dài đến bây giờ, 2025.

Thật là từ thế thượng phong bỗng biến ra số con rệp.

Cựu tổng thống Bill Clinton, một trong những thành viên đã làm áp lực cho Ukraine phải ký tên vào hiệp ước này tuyên bố Mỹ hối hận vì đã dự phần vào sự kiện tệ hại này. Theo ông, Nga sẽ không bao giờ đám xâm lăng Ukraine nếu nước này có tiềm lực nguyên tử (5).

Dù sao, Ukraine vẫn còn tài nguyên thiên nhiên phong phú, than chì, lithium, titanium, beryllium và uranium - tất cả đều quan trọng trong sản xuất pin điện, radar và các hệ thống điện tử then chốt trong nhiều ngành dân sự lẫn quân sự.

Mỹ cũng biết điều này nên ông Trump muốn Mỹ sỡ hữu đất hiếm để trao đổi về viện trợ cho Ukraine (6).

Lời bàn Mao Tôn Cương: Zelensky nên đọc thêm truyện Tàu để lấy vài câu chuyện trong đó làm la bàn cho quyết định vận mạng của Ukraine. Đó là chuyện Hàn Tín thời Hán Sỡ tranh hùng, nhịn nhục lòn trôn thằng bán thịt ngoài chợ, thế mà sau làm được việc lớn.

Kết luận: Cải cọ với ngài Trump chẳng ích lợi gì mà còn có thể làm sụp đỗ cơ nghiệp của mình đa gầy dựng từ bấy lâu nay.

VZ nên dẹp bỏ tính anh hùng rơm, nhẫn nhục xin họp lại với Mỹ để còn mặc cả về tài nguyên đất hiếm dồi dào của Ukraine trước khi tình thế đã quá muộn (Như TonTon Thiệu bị hăm dọa vào ngày 20 tháng 1,1973. Và rồi chỉ hai ngày sau, cũng phải ký Hiệp Định Paris ngày 23 tháng 1,1973

Than ôi cái kiếp dân nhược tiểu

Muôn đời vẫn chịu ngàn khổ đau

Đồng Sĩ Nam

Trích yếu:

(1) https://apnews.com/article/russia-ukraine-war-riyadh-talks-trump-putin-rubio

(2) https://ru.usembassy.gov/secretary-rubios-meeting-with-russian-foreign-minister-lavrov/.

(3) (Millercenter.org)

(4) https://en.wikipedia.org/wiki/Budapest_Memorandum

(5) by Anastasiya Gordiychuk April 5, 2023.The Kyiv Independent

(6) https://www.britannica.com/place/Ukraine/Resources-and-power.