Tâm Lộc Ngô Trọng Thọ

Suy nghĩ có thể trở thành một căn bệnh . Ta mắc bệnh khi cơ thể mất quân bình. Chẳng hạn bình thường tế bào trong cơ thể phân chia điều hòa ; nhưng khi chúng phân chia quá độ con người sẽ bị bệnh ung bướu . Cũng như thế , suy nghĩ là một dụng cụ tuyệt vời nếu nó được xử dụng đúng cách ; nhưng nếu dùng sai lạc thì nó gây nhiều tai hại . Nói rõ ra , khi bạn để tư tưởng đàn áp bạn hay bạn cứ tưởng mình là những tư tưởng thì bạn đã bị sự nô lệ hóa ghê gớm của tư tưởng rồi.

Sau khi suy nghĩ để giải được một bài toán hay chế tạo được trái bom nguyên tử không có nghĩa là bạn đã luôn luôn biết xử dụng tư tưởng ! Thử hỏi bạn, khi  công việc xong, bạn có thể tự ý mình tách rời khỏi những tư tưởng được không ? Một cuộc thăm dò với các nhà bác học uyên bác ,kể cả Einstein, để tìm hiểu lề lối làm việc của họ đã đưa đến
những kết quả kinh ngạc. Họ cho biết tư tưởng chỉ đóng vai trò phụ tùy trong giai đoạn quyết định của hành động sáng tạo. Những khám phá sáng tạo của họ đều xảy ra sau một thời gian khi tư tưởng lắng xuống. Vậy có thể nói rằng sở dĩ đa số các khoa học gia không có sáng tạo không phải vì họ không biết suy nghĩ mà vì họ không biết ngừng suy nghĩ !

Thỉnh thoảng ngoài đường phố bạn gặp những “ người điên “ lẩm bẩm nói với chính mình ; thì họ không khác “ người bình thường “ là bao nhiêu , chỉ khác người bình thường không nói to ra đấy thôi ! Tiếng nói trong đầu của “ người điên “ không ngừng suy nghĩ , bàn luận , phán đoán, so sánh , phàn nàn , thương , ghét, v.v... Tiếng nói không nhất thiết đề cập đến tình cảnh hiện thời ; nó có thể sống lại quá khứ xa gần , hoặc dự tính và tưởng tượng những hoàn cảnh tương lai. Chính vì tiếng nói phát xuất từ bộ óc đã có nề nếp của con người , tức là do hoàn cảnh riêng cũng như truyền thống,  tập tục xã hội đã đào tạo, nên con người đã nhìn và phê phán hiện tại qua đôi mắt của quá khứ ; do đó kết qủa là một hình ảnh sai lạc . Con người thường đồng hóa mình với tư tưởng , nghĩa là tìm thấy “cái tôi “ của mình trong những hoạt động của tư tưởng ; tin rằng mình không còn hiện hữu nếu không còn suy nghĩ . “ Cái tôi “ chỉ bận lo hồi tưởng quá khứ vì nếu không còn quá khứ thì mình là ai ; thường phóng mình vào tuơng lai để được thỏa mãn phần nào sự sống còn vậy. Bạn không thể nào cảm thấy thoải mái được một khi dòng tư tưởng còn làm chủ đời bạn . Nếu có thoải mái thì cũng chỉ trong những khoảng thời gian ngắn ngủi khi bạn đạt được điều mình mong mỏi . Nhiều khi tiếng nói trong đầu là kẻ thù đáng ghét , luôn luôn đả phá , trừng phạt , và rút tỉa sinh lực của bạn . Nó gây ra nhiều khổ não và bệnh tật. Đồng hóa mình với tư tưởng là tự giam mình trong thời gian và cũng là nguyên nhân của sự sợ hãi và đau khổ .

Điều đáng mừng là con người có thể thoát khỏi uy lực của tư tưởng . Thế mới thật là giải thoát . Ngay từ bây giờ , bạn hãy lắng nghe tiếng nói trong đầu càng nhiều càng tốt, đặc biệt chú ý đến những tư tưởng cứ lập đi lập lại như những dĩa hát đã quay trong đầu từ nhiều năm qua . Nói một cách khác bạn hãy lắng nghe tiếng nói trong đầu  và bạn hiện diện như một chứng  nhân . Khi lắng nghe tiếng nói thì đừng nên thiên vị , có nghĩa là đừng nên chỉ trích hay buộc tội vì như thế là tiếng nói đã luồn về bằng lối cửa sau .Rồi bạn sẽ phân biệt được : kìa là tiếng nói , đây là tôi hiện hữu đang lắng nghe, đang quan sát. Bạn nhận thức được sự có mặt của mình không phải là một tư tưởng mà mình hiện hữu một nơi bên ngoài tư tưởng . Từ lúc đó , ý thức được đưa lên một bình diện cao hơn . Bạn sẽ ý thức ngay được một thế giới trí tuệ bao la ngoài tư tưởng , trong khi tư tưởng chỉ là một phần nhỏ bé của trí tuệ . Bạn cũng sẽ ý thức được rằng mọi điều quan trọng như cái đẹp , tình yêu, óc sáng tạo ,niềm hân hoan , sự thanh tịnh , đều phát khởi từ bên ngoài tư tưởng.

Lại nữa giây phút hiện tại là chìa khóa giải thoát . Nhưng bạn sẽ chẳng tìm thấy được giây phút này nếu còn đồng hóa với dòng tư tưởng . Nếu hành động bắt nguồn từ ý thức hiện tại , thì làm bất cứ việc gì dù nhỏ nhoi cũng có giá trị , cũng mang đầy tình yêu . Đời sống là bây giờ. Không có lúc nào mà cuộc đời bạn không xảy ra ngay lúc này. Chỉ khi nào bạn trọn vẹn sống trong giây phút hiện tại với tâm thanh tịnh thì bạn sẽ cảm nhận được  hiện tại là điểm độc nhất có thể đưa bạn thoát khỏi thoái quen hữu hạn của tư tưởng để bước vào thế giới vô thời gian và vô hình thể của hiện hữu .

Bạn có thể thực hành cách chú tâm vào hiện tại trong mọi sinh hoạt bình thường của đời sống hằng ngày. Trước đây sinh hoạt chỉ là phương tiện đưa đến một cứu cánh thì nay khi bạn đem hết sự chú ý vào việc làm, sinh hoạt đã trở thành cứu cánh. Chẳng hạn khi bạn rửa tay , bạn hãy chú ý đến mọi cảm giác liên hệ : tiếng nước chảy, cử động của bàn tay, mùi thơm của xà-bông ,v.v… Hoặc khi bạn ngồi vào xe sau khi đóng cửa , hãy ngừng lại vài giây và quan sát hơi thở của mình . Hãy ý thức đến sự hiện diện tràn đầy năng lượng của mình . Bạn có thể đo lường sự tiến bộ bằng cách quan sát xem bên trong mình thanh tịnh nhiều hay ít . Hãy chấp nhận hoàn cảnh rồi hành động . Luôn luôn cộng tác với hiện tại, đừng chống đối nó . Hãy làm bạn với nó , đừng trở thành kẻ thù của nó. Cuộc đời của bạn sẽ thay đổi như phép nhiệm màu .

(Viết phỏng theo : The power of the Now của  Eckhart Tolle. Dương Gia phỏng dịch và xuất bản 2004. Xin cám ơn Dương Gia đã gởi tặng tập sách này).